Drone legaal

Europese drone wetgeving

Sinds 31 december 2020 is de nieuwe Europese regelgeving van kracht in alle lidstaten van de Europese Unie, IJsland, Noorwegen en Zwitserland en Liechtenstein. Door deze harmonisatie kan elke UAS-exploitant of piloot op afstand die in eigen land beschikt over de nodige certificaten, nu ook vluchten uitvoeren in deze andere landen.

Het is daarom belangrijk te begrijpen wie hiervoor verantwoordelijk is:

EASA

EASA staat voor European Union Aviation Safety Agency en legt de nieuwe Europese wetegving op aan alle lidstaten.

 

DGLV

DGLV staat voor Directoraat-Generaal Luchtvaart en volgt de wetten op van EASA voor de Belgische lidstaat. Luchtruim is federale materie en daartoe is de Minister van Mobiliteit verantwoordelijk.

 

Dronevluchten worden  opgedeeld in 3 categorieën (Open, Specific en Certified) volgens het risico van de vluchtuitvoering voor mensen op de grond en voor de luchtvaartveiligheid in de lucht.

3 categoriën

Open
Categories

OPEN

Vluchtuitvoeringen van deze categorie  zijn vluchten met een laag risico , 

- enkel in het toegelaten luchtruim (zie geografische zones)

- max 120 m hoog,

VLOS (Visual Line of Sight) zijn d.w.z. de drone moet steeds in het zicht van de piloot blijven 

- enkel  met een UAS  van < 25 kg startmassa.

 

Er zijn 3 subcategorieën

  • Open A1: over mensen vliegen (maar niet over een bijeenkomst van mensen of menigte)
  • Open A2: in de buurt van mensen vliegen, op >30 m (of 5 m in lage snelheidsmodus)
  • Open A3: ver weg van bevolkte gebieden (>150 m)

Er worden beperkingen en verplichtingen opgelegd voor deze categorieën m.b.t. de  toegestane vluchtuitvoeringenleeftijd, opleiding en registratie van de exploitant, dit alles rekening houdend met  het gebruikte toestel. De toestellen krijgen volgens hun gewicht een Europese Cx-label C0, C1, C2, C3 of C4. Op heden zijn er nog geen gekeurde toestellen vandaar de overgangsmaatregelen. Bekijk hier een overzicht van de categorieën . Voor meer info over de opleidingen per categorie.

Vluchtuitvoeringen in categorie OPEN kunnen zonder  toelating maar men moet zich in de meeste gevallen wel als exploitant registreren en er moet ook steeds nagegaan worden of er bijkomende verplichtingen of beperkingen zijn als de vlucht in een bepaalde geografische zone gebeurt.

Specific
Specific

SPECIFIC (vluchten met een verhoogd risico)

Als aan 1 van de regels van de Open Categorie niet kan voldaan worden, val je automatisch onder de categorie Specific. Om in deze categorie te vliegen moet er een risicoanalyse gedaan worden. Er bestaan 2 mogelijkheden:

  • Standaardscenario’s: Voor het soort vluchtuitvoeringen die frequent voorkomen worden standaardscenario’s gemaakt door de overheid.
  • SORA: Als er geen standaardscenario bestaat voor het risico waaraan je vlucht voldoet moet je zelf een risicoanalyse maken, een SORA (Specific Operations Risc Assesment)

Standaarscenario’s

De Europese Verordening (EU) 2019/947 legt twee Europese standaardscenario’s vast die slechts vanaf 2/12/21 van toepassing zijn nl.

  • STS-01 — VLOS boven een gecontroleerde grondoppervlakte in een bevolkte omgeving;
  • STS-02 — BVLOS met luchtruimwaarnemers boven een gecontroleerde grondoppervlakte in een dunbevolkte omgeving. 

In afwachting van deze Europese Standaardscenario’s publiceerde België als koploper in Europa in het BS van 31/12/2020 reeds een Belgisch standaardscenario nl. het BE-STS-01 dat in het Belgisch luchtruim van toepassing is tot de Europese Standaardscenario’s van kracht gaan. Als je vlucht voldoet aan alle voorwaarden van dit  standaardscenario kan je een exploitatieverklaring indienen bij DGLV. Hiermee verklaar je als exploitant aan alle risico beperkende maatregelen van het betreffend scenario te voldoen en aanvaard je de verantwoordelijkheden.
Vind hier de  voorwaarden voor UAS exploitant, -piloot en toestel bij het BSTS-01.

 

 

 

SORA

Vluchten met SORA die niet via een Standaardscenario worden beschreven: Hiervoor moet steeds een exploitatievergunning aangevraagd worden. Daartoe schrijf je vooreerst  een Concept of Operations (CONOPS) uit en documenteer je de bijhorende Specific Operations Risk Assessment (SORA). Je beschrijft hoe je voldoet aan de operationele veiligheidsdoelstellingen (OSO’s) met de erbij horende risico beperkende maatregelen. Je maakt een operationeel handboek (OMS).  Om dit alles voor te bereiden is een specifieke opleiding noodzakelijk. Zie rubriek opleidingen.

Ervaring is belangrijk bij de beoordeling van de vaardigheden van de piloot m.b.t. de operationele risicobeoordeling.  (Dit kan bewezen worden door een attest klasse 2 of een bewijs van bevoegdheid klasse 1 onder de oude wetgeving of een opleiding bij een aangewezen opleidingsentiteit) 

Ook in deze categorie is het steeds noodzakelijk te bekijken of er in de zone waar de vlucht wordt uitgevoerd aan bepaalde voorwaarden moet voldaan worden. 

Meer info

Certified
Certified

Certified

Als de vluchtuitvoeringen risico’s inhouden die groter zijn dan vermeld in vorige categorieën dan valt de vluchtuitvoering in de categorie CERTIFIED. De exploitatievoorwaarden voor deze categorie CERTIFIED werden nog niet gepubliceerd. Voor FAQ verwijzen we door naar de website van DGLV.

Wat mag en wat niet?
Wetteksten

De volledige wetteksten kan je terugvinden op de website van EASA 
Website: Civil drones (Unmanned aircraft) | EASA (europa.eu)
FAQ EASA : Drones (UAS) | EASA (europa.eu)

en de website van DGLV voor de toepassing in België  Drones | FOD Mobiliteit (belgium.be

Stappen

Stappen die je moet zetten om te kunnen vliegen met een drone

Voor alle info kan je terecht bij DGLV op het nr 02/277.43.07 (ned, enkel dinsdag en donderdag tussen 8u30-12u of mail DGLV: uas@mobilit.fgov.be.)

Geografische zones

Het vliegen in bepaalde geografische zones is verbonden aan specifieke voorwaarden bijvoorbeeld m.b.t. bepaalde apparatuur, categorieën voor vluchtuitvoeringen, vluchtmelding en/of vliegtoelating. De zones en de  voorwaarden van specifieke geografische zones kan je raadplegen via Droneguide en DGLV

Webinar 29 december 2020 'Europese dronewetgeving’
Opleidingen

De opleidingen worden onder de Europese wetgeving ingedeeld volgens de risico-indeling van de vluchten: OPEN, SPECIFIC en CERTIFIED. De behaalde certificaten zijn geldig in alle lidstaten van Europa.

Vereisten categorie OPEN A1, A2, A3

  • Lezen van de gebruikershandleiding van de UAS.
  • slagen in het theorie-examen van de betreffende subcategorie -  tenzij UAS < 250 g (C0 of zelfgemaakt)
  • OPEN A1 /A3 :
    • gratis online theoretische opleiding 
    • online theoretisch examen 
    • Het behaalde certificaat is 5 jaar geldig.
  • OPEN A2
    • slaagbewijs van A1/A3 kunnen afleveren
    • + extra "schriftelijk" theoretisch examen  (bij DGLV  te Brussel) 
    •  praktijkopleiding  volgen (Dit kan evt. in  zelfstudie volgens de exploitatievoorwaarden van subcategorie A3 ,op minstens 150 m van bewoonde gebieden)
  • voor UAS vluchten op modelluchtvaartterreinen tijdens clubactiviteiten, voor leden geen opleiding nodig - wel voldoen aan de eisen van de club

Vereisten categorie SPECIFIC

  • De gevraagde competenties voor vluchten in deze categorie hangen af van
    • het standaardscenario waaronder de vlucht valt   
    • of van de operationele risicobeoordeling van de vlucht 
  • De opleiding en de evaluatie van de vaardigheden van de piloot worden uitgevoerd:
    • Ofwel door erkende entiteiten (praktijkopleiding enkel voor de standaardscenario’s)
    • Ofwel door aangewezen entiteiten (Designated Entities) (theorieopleidingen en praktijkopleiding enkel voor de exploitatie vergunningen) zie voor meer info

Vereisten CERTIFIED

  • de gevraagde competenties zijn hiervoor nog niet gekend.

Voor meer info kan je terecht bij onderstaande Designated Entities en op de website van het Directoraat Generaal van de Luchtvaart België.

Recht op beeld

Het recht op een afbeelding

(bron: Startpagina burger | Gegevensbeschermingsautoriteit)

Het "recht op beeld" biedt iedereen de mogelijkheid zijn/haar recht op privacy te laten eerbiedigen. Daarom is er voor het maken van een foto/ film en het gebruik ervan steeds toestemming vereist. Het feit dat een persoon ermee instemt dat hij/zij wordt gefotografeerd of gefilmd, betekent niet noodzakelijk dat er wordt ingestemd met de publicatie of uitzending er van. Deze twee toestemmingen staan los van elkaar en moeten  afzonderlijk worden aangevraagd. Dit gebeurt best via een schriftelijke overeenkomst.  Het wordt steeds meer  aanvaard dat een minderjarige die in staat is zelf te beslissen, zijn/haar toestemming zelf kan geven.

Beelden die in de openbare ruimte worden genomen vormen een uitzondering. Wanneer personen als ondergeschikte elementen voorkomen op een foto/ video die op een openbare plaats werd gemaakt is de toestemming voor het verdere gebruik er van in beginsel niet vereist.  Hetzelfde beginsel geldt ook voor beelden van "menigtes" die niet specifiek een persoon identificeren.

In principe hoeven  publieke personen (zoals politici, sportsterren, artiesten, enz.) geen voorafgaande toestemming te geven. In dit geval is het recht op informatie van toepassing, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De afbeelding van een publiek persoon moet worden gebruikt voor informatiedoeleinden (d.w.z. niet voor commerciële doeleinden) en mag geen inbreuk maken op het recht op privacy. Bovendien zullen sommige personen alleen ter gelegenheid van een bepaalde gebeurtenis (bijvoorbeeld bij een ramp of een misdrijf) als publieke personen worden beschouwd. Hun afbeelding moet dus verband houden met die gebeurtenis en na een bepaalde periode heeft de betrokkene het recht om te worden vergeten.

Wij verwijzen u graag naar de Gegevensbeschermingsautoriteit voor meer informatie.  

GDPR

GDPR wet 30 juli 2018

De drone een camera als geen ander ...

Regelmatig wordt er op gewezen dat drones inbreuk kunnen maken op het privé-leven.  Zelfs in het kader van militaire of politionele missies roept het bezorgdheid op bij de burger.

Graag willen we als federatie de aandacht vestigen op de grondslagen van de persoonlijke levenssfeer en andere juridische elementen die, afhankelijk van het gebruik, het beginsel van de persoonlijke levenssfeer kunnen overlappen.  De materie is complex en afhankelijk van het gebruik kunnen verschillende rechtskaders van toepassing zijn.  

Op 5 september 2018 werd de GDPR wet  ( de wet m.b.t. de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens) gepubliceerd. Hiermee wordt de privacywet van '92 definitief afgeschaft maar de meeste beginselen blijven echter ongewijzigd.

De wet is dus in beginsel alleen van toepassing op afbeeldingen (foto en film) van personen, dus geen roerende of onroerende goederen. Wanneer het echter mogelijk is aan de hand van foto's van eigendommen een persoon gemakkelijk te identificeren, dan worden deze foto's persoonsgegevens. De toepassing van de wet wordt dus best van geval tot geval geanalyseerd.

Indien persoonsgegevens voor journalistieke doeleinden worden gebruikt is de wet slechts in beperkte mate van toepassing. Bij deze uitzonderingen geldt het recht op democratische controle dat journalisten in naam van de persvrijheid kunnen uitoefenen.  

Voor meer info over het recht op een afbeelding (bron: Startpagina burger | Gegevensbeschermingsautoriteit)

BEWAKINGSCAMERA'S

De camerawet

De camerawet is van toepassing op bewakingscamera's,  camera's die zijn geïnstalleerd en gebruikt voor de bewaking en het toezicht op gebouwen m.a.w.  om plaatsen veilig te houden. 

Deze bewakingscamera's moeten worden gebruikt met het oog op:

  • het voorkomen, registreren en opsporen van strafbare feiten tegen personen of eigendom,
  • het voorkomen, registreren en opsporen van ongeregeldheden in de zin van artikel 135 van de nieuwe gemeentewet, het controleren van de naleving van de gemeentelijke verordeningen of het handhaven van de openbare orde.

Wij bespreken hier de drone als mobiele bewakingscamera's, camera's die in beweging zijn terwijl zij beelden verzamelen, om vanaf verschillende plaatsen of posities te filmen. 

De camerawet maakt daarnaast ook een onderscheid in de types locaties.

In gesloten plaatsen worden mobiele bewakingscamera's in drie gevallen toegelaten:

  • het gebruik door bewakingsagenten in het kader van de bij de wet op de particuliere beveiliging bijvoorbeeld:  in luchthavens, internationale stations, nucleaire sites, enz.  
  • het gebruik door bewakingsagenten op een plaats (of delen ervan) waar niemand geacht wordt aanwezig te zijn bijv. in een winkel buiten de openingsuren, een winkelcentrum 's nachts, leegstaande delen van een industrieterrein,... 
  • het gebruik door een natuurlijke persoon, voor persoonlijke en huishoudelijke doeleinden, op een gesloten plaats die niet toegankelijk is voor het publiek. Bijv. een eigenaar die een groot privé-eigendom wil bewaken door middel van mobiele bewakingscamera's die zich over de gehele oppervlakte van zijn terrein kunnen verplaatsen.

In open plaatsen is het gebruik van mobiele bewakingscamera's  uiterst beperkt en voorbehouden aan gemeentelijke autoriteiten en alleen voor gebruik als mobiele ANPR (Automatic Number Plate Recognition) -bewakingscamera's (ANPR-camera's gemonteerd op auto's of motorfietsen).

Waarschuwing: Deze regel houdt geen vrijstelling in van de beginselen van finaliteit en evenredigheid (Er worden geen mobiele bewakingscamera gebruikt als die indringender is dan een vaste camera, om dezelfde doelstellingen te bereiken) en natuurlijk ook niet van de regelgeving inzake drones.

Voor alle details omtrent  het gebruik van mobiele bewakingscamera's verwijzen we naar de specifieke wetgeving.

Politiewet.

Het gebruik van mobiele camera's (drones) door de politie wordt geregeld door de Politiewet. 

Voor meer info en bronnen

Piloot info

Ben je op zoek naar extra kennis over onderstaande zaken? Dan bezorgen we je de expertise vanuit de Belgian Drone Federation.

Meer weten?

Lid worden

Ontdek hier wat het lidmaatschap van de Belgian Drone Federation jou kan bieden. Wij behartigen de belangen van de drone piloten in België en toeleveranciers van de sector. De sterkte van de federatie is onze slagkracht door het groot aantal leden die we vertegenwoordigen. BDF focust op lobby, wetgeving, informatie en opleidingen en vertegenwoordiging via een uitgebreid netwerk. 

advanced plan - BDF
BDF ADVANCED

€ 99 (excl. BTW)

Hobby piloten op zoek naar basis info over open A1&A3 + statutair lid

  • Belangenbehartiging 
  • Waardevol contact met collega-ondernemers via ons dynamisch en groot netwerk
  • Vertegenwoordiging BDF
  • AV stemrecht
  • Gebruik BDF logo op eigen communicatie
  • Toegang tot PRO webinars met korting
  • Per kwartaal een Advanced newsletter
  • Voordeel verzekering
  • Eerstelijnsadvies over Open A1&A3 en/of doorverwijzen naar instanties of andere leden 
  • Ledenkorting op BDF events
  • Uitnodiging van ADVANCED event 1 maal per jaar (gratis toegang)

Bekijk alle formules

advanced plan - BDF
BDF PRO

€ 199 (excl. BTW) - onder 3 werknemers
€ 398 (excl. BTW) - boven 3 werknemers

Ervaren piloten of piloten in opleiding die op zoek zijn naar info voor professionele exploitatie en gerelateerde info aan open & specific + statutair lid

  • Belangenbehartiging 
  • Waardevol contact met collega-ondernemers via ons dynamisch en groot netwerk
  • Vertegenwoordiging BDF
  • AV stemrecht
  • Gebruik BDF logo op eigen communicatie
  • Toegang tot 3 PRO webinars
  • Per kwartaal een PRO newsletter
  • Voordeel  verzekering
  • Eerstelijnsadvies over Open A1&A3, Open A2 & specific en/of doorverwijzen naar instanties of andere leden 
  • Deelname aan internationaal netwerk & project calls
  • Ledenkorting op BDF events
  • Korting 5% via BDF erkend distributeurs PRO lid 
  • Raadpleging en plaatsen van vacatures
  • Registratie bedrijf op de website BDF bij de sectie ‘PRO leden’
  • PRO lid in de kijker op FB (1 keer per jaar)
  • Mailing info over subsidieprojecten 
  • Uitnodiging van PRO event 1 maal per jaar + ronde tafelgesprek

Bekijk alle formules